Program profilaktyczny „Godzina dla MŁODYCH GŁÓW” jest odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie osób uczniowskich, rodziców i nauczycieli na otwartą rozmowę o zdrowiu psychicznym.
Program profilaktyczny „Godzina dla MŁODYCH GŁÓW” ma na celu wsparcie dzieci
i młodzieży, a także nauczycieli i nauczycielek w działaniach z obszaru profilaktyki zdrowia psychicznego podejmowanych według określonych scenariuszy, których zadaniem jest otwarta rozmowa o zdrowiu psychicznym, w tym pierwsza pomoc psychologiczna (PPP)
w pierwszym półroczu oraz higiena cyfrowa i bezpieczeństwo w sieci w drugim półroczu.
Pierwsza pomoc psychologiczna udzielana przez nie profesjonalistę według WHO to:
● zapewnienie praktycznej opieki i wsparcia, które nie jest natarczywe;
● ocena potrzeb i obaw;
● pomoc ludziom w zaspokojeniu podstawowych potrzeb;
● wysłuchanie potrzebujących wsparcia, ale nie naciskanie na nich, aby mówili;
● pocieszanie ludzi i pomoc w uzyskaniu informacji, usług i wsparcia społecznego;
● ochrona ludzi przed dalszą krzywdą.
Ważne jest, aby zrozumieć, czym PPP nie jest:
» Nie jest to coś, co mogą robić tylko profesjonaliści.
» Nie jest to doradztwo zawodowe.
» Nie jest to „debriefing (metodą pracy z osobami doświadczającymi traumatycznych wydarzeń) psychologiczny”, ponieważ PPP nie musi koniecznie obejmować szczegółowej dyskusji na temat wydarzenia, które spowodowało niepokój.
» Nie jest to prośba o analizę tego, co danej osobie się przydarzyło, ani o uporządkowanie chronologii i wydarzeń.
» Choć PPP wiąże się z gotowością do wysłuchania historii ludzi, nie polega ona na wywieraniu presji, by opowiadali o swoich uczuciach i reakcjach na dane zdarzenie.
Bazując na definicji UNICEF, kiedy chcemy udzielić PPP, warto mieć w głowie trzy kroki: LOOK, LISTEN, LINK, a więc: POPATRZ, POSŁUCHAJ, POŁĄCZ.
W oryginalnej wersji rozwinięcie tych trzech kroków wygląda następująco:
→ LOOK / POPATRZ
Konieczna jest najpierw ocena sytuacji oraz zagrożeń dla bezpieczeństwa i ochrony, a następnie uzyskanie informacji o zdarzeniu, które ma/miało miejsce, oraz o osobach potrzebujących pomocy i ich podstawowych potrzebach, a także ich reakcjach emocjonalnych.
→ LISTEN / POSŁUCHAJ
1. Podejdź do osoby potrzebującej pomocy.
2. Przedstaw się.
3. Uważaj i słuchaj aktywnie.
4. Zrozum uczucia drugiej osoby.
5. Uspokój osobę w kryzysie.
6. Zapytaj o ich potrzeby i obawy.
7. Pomóż osobie w kryzysie zaspokoić jej najpilniejsze potrzeby i spróbuj rozwiązać jej problem (problemy).
→ LINK / POŁĄCZ
1. Udostępnij odpowiednie informacje, usługi i inne źródła pomocy.
2. Pomóż osobie nawiązać kontakt lub połączyć się z krewnymi.
3. Zapewnij pomoc socjalną.
4. Aktywnie staraj się pomóc rozwiązać problem(y).
Biorąc powyższe pod uwagę, Program Profilaktyczny w pierwszym półroczu ma przygotować osoby uczniowskie do korzystania z pierwszej pomocy psychologicznej, a nauczycieli i rodziców do jej prawidłowego udzielania.
Cele zajęć w I półroczu:
· nabywanie i rozwijanie kompetencji rozpoznawania emocji w swoim ciele,
myślach i zachowaniu;
· nabywanie i rozwijanie umiejętności nazywania potrzeb stojących za emocjami;
· nabywanie i rozwijanie umiejętności oceny natężenia potrzeb i rozpoznawania
związanych z nimi granic;
· nabywanie i rozwijanie kompetencji komunikowania tego, co czują i czego doświadczają uczniowie.
Cele zajęć w drugim półroczu:
● nabycie i rozwijanie kompetencji zadbania o higienę cyfrową;
● profilaktyka e-uzależnień;
● wzmocnienie bezpieczeństwa dzieci w świecie realnym oraz w świecie online; poprzez nabywanie i rozwijanie kompetencji rozpoznawania, wyznaczania i komunikowania granic; rozróżniania sytuacji, w których ktoś wyraża własne zdanie, świadomości, co to jest hejt; rozpoznawania i reagowania na przemoc, m.in. na cyberprzemoc, które to są kontynuacją zajęć z pierwszego półrocza;
● nabywanie i rozwijanie umiejętności weryfikowania treści, rozwijanie umiejętności wglądu wobec własnych zachowań online;
● wzmacnianie ogólnorozwojowe, wspierające aktywność fizyczną, rozwijanie wiedzy dotyczącej alternatywnych zachowań do zachowań online.
Pierwsza pomoc psychologiczna udzielona dziecku zakłada, że dorosły:
1. AKCEPTUJE — każdy człowiek ma prawo do własnego, niepowtarzalnego sposobu przeżywania siebie i świata.
2. STWARZA PRZYJAZNĄ ATMOSFERĘ — wywietrzona sala, brak pośpiechu, zakończenie zajęć przed dzwonkiem, dostosowanie tempa pracy do aktualnej formy uczniów, a także zabezpieczenie czasu po
zajęciach na ewentualne rozmowy czy dyżur mają wpływ na przebieg zajęć.
3. DOPYTUJE I PRÓBUJE ZROZUMIEĆ — jeśli jest na to przestrzeń i jest to bezpieczne dla ucznia.
4. UDZIELA WSPARCIA — jeśli nauczyciel uzna, że dziecko potrzebuje pomocy, warto, aby skorzystał
z dołączonych do scenariuszy materiałów, m.in. naklejki z numerami telefonów zaufania lub wsparcia psychologa/pedagoga szkolnego.